بررسی و تعیین مزیت های نسبی و استعدادهای سرمایه گذاری در استان آذربایجان شرقی

چکیده امروزه پیشرفت های روز افزون تکنولوژی به ویژه در زمینه ارتباطات که دنیا را به دهکده جهانی مبدل ساخته است، باعث افزایش و تنوع خواسته ها و نیازهای جوامع مختلف گشته و بر عرصه فعالیت های صنعتی افزوده است. این روند رو به رشد به دلیل تنوع نیازها و سلیقه ها، کیفیتی برتر و فرآورده هایی مطلوب تر را طلب می کند و این مقصود تنها با شناخت امکانات و محدودیت ها، تخصیص منابع، ارزیابی درست توانایی ها و ارائه راه کارهای مناسب و در نهایت برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه گذاری های آتی کشورها قابل حصول می باشد. یکی از محورهای مهم اطلاعاتی به منظور موفقیت کشورها در امر تجارت خارجی آگاهی از مزیت های نسبی است. با توجه به اینکه استان آذربایجان شرقی یکی از قطب های صنعتی کشور می باشد، تحقیق حاضر در صدد شناسایی مزیت های نسبی بخش صنعت این استان از جنبه های مزیت نسبی در تولید و صادرات در منطقه و استعدادهای سرمایه گذاری در استان می باشد. روش بکار گرفته شده در این تحقیق یک روش تحلیلی می باشد و از مطالعات کتابخانه ای و داده ها و مشاهدات آماری استفاده شده است و با توجه به اهداف تحقیق از دو جنبه به بررسی مزیت نسبی پرداخته شده است، ابتدا با استفاده از شاخص lq )ضریب مکان( که روشی برای تعیین مزیت های نسبی منطقه ای است، فعالیت های صنعتی که در مقایسه با کل کشور دارای مزیت نسبی از نظر تولید هستند مشخص شده اند. سپس با استفاده از شاخص rca (شاخص تکامل یافته بالاسا - مزیت نسبی آشکار شده)، فعالیت های صنعتی که دارای مزیت نسبی از نظر صادرات هستند شناسایی شده اند و در آخر با استفاده از آمار و اطلاعات سال های مختلف و روش آنالیز تاکسونومی عددی با چند شاخص موثر به تعیین رتبه و اولویت هر یک از فعالیت های صنعتی موجود و فعال استان در مقایسه با دیگر صنایع موجود استان پرداخته شده است. طبق نتایج بدست آمده از هر سه روش مورد بررسی در استان، صنایع ماشین آلات و تجهیزات فلزی، صنایع غذایی، صنایع نساجی، صنایع کانی غیر فلزی و صنایع شیمیایی در دوره مورد بررسی از مزیت نسبی قابل ملاحظه ای در تولید و صادرات نسبت به کشور برخوردار می باشند.